Column van een Doula: verhalen uit de praktijk
In mijn e-mailcolumns deel ik wat ik meemaak in mijn werk als palliatief doula. Verhalen en ervaringen uit de praktijk: een gesprek met een partner die uitgeput is, samen lachen om een infuuspaal die niet mee wil werken of een persoonlijk heel kostbaar moment.
Deze columns zijn voor iedereen die geraakt wordt door ongeneeslijke ziekte. Voor jou als zieke, voor partners, voor naasten, maar ook voor professionals die vanuit hun werk met patiënten met ongeneeslijke aandoeningen te maken hebben.
Je vindt er herkenning, troost, een glimlach of gewoon een andere blik. Juist het laatste deel van het leven zit zo vol léven. Het is niet alleen maar zwaar, en daar neem ik je graag in mee.
Elke twee weken ontvang je een nieuwe column per mail.
Nieuwsgierig? Hieronder lees je één van mijn eerdere columns.
Een partner kan niet oneindig dragen
Het laatste stadium van haar ziekte… een krachtige vrouw, maar ook iemand die nergens over wilde praten. Ze had pas heel laat medische hulp gezocht. En toen de diagnose gesteld werd, was er geen behandeling meer mogelijk.
Als partners elkaar niet bereiken
Dat ze het niet met elkaar konden hebben over deze ziekte, het slechte vooruitzicht. Haar partner vond dit ongelooflijk moeilijk. Hij was zich enorm bewust van het korte stukje leven dat nog voor hen lag en had juist zóveel behoefte aan openheid. Aan praten over wat hen overkwam, aan weten hoe zijn partner zich voelde. Hij zou zoveel willen bespreken, maar stuitte op een oorverdovende stilte.
Hij voelde zich volledig machteloos, bang voor wat er zou komen. Hij had geen idee of hij dit wel kon dragen. De wijkverpleegkundige en de arts vroegen soms wel “hoe is het nu met jou?” maar hij voelde ook dat er op zo’n moment geen echte ruimte was om te praten. Terwijl er ondertussen kostbare tijd voor hen tweeën verstreek.
Samen in gesprek
Mijn advies in deze situatie?
Dat gaat niet over een lijstje met dingen die ze zouden moeten doen, of het forceren van een gesprek. Mijn advies aan de partner was: “Laten wij twee praten, één op één.”
Ik nam de tijd voor een aantal gesprekken alleen met hem. We spraken over zijn diepe wens tot openheid en de realiteit dat je niemand kunt dwingen om te praten. Ik nam zijn gevoel serieus, erkende de enorme ingewikkeldheid van zijn situatie. De één wil praten, de ander kan het simpelweg niet. Ik gaf hem de ruimte.
Het effect was voelbaar
Door die gesprekken kreeg hij lucht en voelde hij zich minder alleen. En wat heel bijzonder was: er kwam rust in de relatie tussen hen twee. Waarschijnlijk omdat zij zich ook gehoord voelde, maar dan zonder woorden. Gehoord en gezien in het nu (nog) niet kunnen praten.
Als een partner overbelast raakt en zijn of haar emoties nergens kwijt kan, staat dat de verbinding met degene die ziek is vaak in de weg. Terwijl juist die verbinding zo ontzettend belangrijk is in de laatste periode van iemands leven.
Dat is ook een wezenlijk deel van mijn werk als palliatief doula: er zijn voor de partner, mits gewenst. Zodat zijn verhaal óók gehoord wordt en hij de kracht vindt om in deze intense periode overeind te blijven.